C. Iulius Caesar, Commentāriōrum dē Bellō Gallicō 5.28
Tier 2
Arpīnēius et Iūnius dīxērunt lēgātīs omnia quae audīvērunt. lēgātī erant permōtī quamquam hostēs dīxērant ea. cum humilis cīvitās Ebūrōnum nōn posset facere bellum contra Rōmām suā sponte, lēgātī putābant verba Ambiorigis esse vēra. itaque Arpīnēius et Iūnius dēferunt rem ad cōnsilium et māgna contrōversia existit inter eōs.
Lucius Aurunculēius Cotta et complūrēs trībūnī exīstimābant nihil agendum esse sine cōnsiliō neque discēdendum esse ex castrīs sine mandatū Caesaris. L. Aurunculēius Cotta dīxit, “mīlitēs possunt sustinēre oppūgnatum ā Gallīs et Germānīs quod iamiam sustinuerant prīmum impetum hostium fortissimē. necesse est mūnīre castra. nōs etiam habēmus satis frūmentī et subsidia ventūra sunt et ex proximīs castrīs et ā Caesare. postrēmō, quid est turpius quam capere cōnsilium dīctum ā hoste?”
Tier 3
Arpīnēius et Iūnius dēferunt ad lēgātōs rēs quae audiērunt. illī (lēgātī) repentīnā rē perturbātī, etsī ea dīcēbantur ab hoste, tamen nōn exīstimābant neglegenda et permovēbantur māximē hāc rē quod vix erat crēdendum īgnōbilem atque humilem cīvitātem Ebūrōnum ausam esse facere bellum populō Rōmānō suā sponte. itaque Arpīnēius et Iūnius dēferunt rem ad cōnsilium et māgna contrōversia existit inter eōs.
Lucius Aurunculēius complūrēsque trībūnī mīlitum et centuriōnēs prīmōrum ōrdinum exīstimābant nihil agendum esse temerē neque discēdendum esse ex hībernīs iniūssū Caesaris; docēbant quantāsvis magnās cōpiās, etiam cōpiās Germānōrum posse sustinērī mūnītīs hībernīs: rem esse testimōniō, quod sustinuerint prīmum impetum hostium fortissimē, multīs vulneribus inlātīs; rē frūmentāriā nōn premī; intereā subsidia conventūra sunt et ex proximīs hībernīs et ā Caesare; postrēmō quid esse levius aut turpius quam capere cōnsilium dē summīs rēbus auctōre hoste.
Tier 4
Arpīnēius et Iūnius quae audiērunt ad lēgātōs dēferunt. illī repentīnā rē perturbātī, etsī ab hoste ea dīcēbantur, tamen nōn neglegenda exīstimābant māximēque hāc rē permovēbantur, quod cīvitātem īgnōbilem atque humilem Ebūrōnum suā sponte populō Rōmānō bellum facere ausam vix erat crēdendum. itaque ad cōnsilium rem dēferunt māgnaque inter eōs exsistit contrōversia. L. Aurunculēius complūrēsque tribūnī mīlitum et prīmōrum ōrdinum centuriōnēs nihil temerē agendum neque ex hībernīs iniūssū Caesaris discēdendum exīstimābant; quantāsvis magnās etiam cōpiās Germānōrum sustinērī posse mūnītīs hībernīs docēbant: rem esse testimōniō, quod prīmum hostium impetum multīs ūltrō vulneribus inlātīs fortissimē sustinuerint; rē frūmentāriā nōn premī; intereā et ex proximīs hībernīs et ā Caesare conventūra subsidia; postrēmō quid esse levius aut turpius quam auctōre hoste dē summīs rēbus capere cōnsilium?