C. Iulius Caesar, Commentāriōrum dē Bellō Gallicō 5.29

 

Tier 2

Q. Titūrius Sabīnus clāmābat contrā ea. dīxit, “erit sērō! faciemus postquam māiōrēs manūs hostium iunxērunt cum Germānīs aut postquam alia castra accēpērunt calamitātem. tempus cōnsulendī est breve! Caesar iamiam advēnit in Ītaliā et hostēs cēpērunt cōnsilia mala quod ipse abest. si Caesar in Gallia esset, neque Carnutes Tasgetium interfecissent neque Eburones ad castra Romana venissent.

 

“egō nōn cēpī hoc cōnsilium ā hostibus sed spectō rem veram: Rhēnum est prope nōs ergō Germānī sunt prope nōs; mors Ariovistī et nostrae superiōrēs vīctōriae sunt māgnō dolōrī Germānīs; tota Gallia ardet et odit imperium populī Rōmānī quod accēpērunt tot iniūriās et superior glōria exstincta est. postremō, cur Ambiorix nisi certā rē hoc dicat?

 

“mea sententia in utramque partem est tūta. sī nihil sit dūrius, nōs perveniemus ad proximam legiōnem cum nūllō perīculō; sī omnis Gallia laboret cum Germānīs, ūna spēs est in celeritāte.

 

“Cotta, sī nōn esset praesēns perīculum, tamen timēremus famēs longā obsidiōne.”