P. Vergilius Maro, Aeneid 2.40-56
Tier 1
magna multitudo aderat.
Laocoon clamavit: “o cives miseri, quid est haec insania? vos creditis hostes abesse? nonne donum Graecum malum est? num Graeci dona bona dant? aut—Graeci in hoc equo celant. aut—haec machina muros nostros delebit. et casas spectabit, et in urbem veniet. aut—error in equo est. noli equo credere, Troiani. quiquid id est, timeo Graecos. timeo Danaos qui dona ferunt.”
Laocoon sic dixit et ingentem hastam ferociter in equo iactavit. hasta stetit et sonos magnos fecit. eheu! fata deorum sinistra erant. mens Troianorum quoque sinistra erat.
Laocoon Graecos in equo non vulneravit.
itaque, nunc neque Troia neque castellum Priami stant.
Tier 2
magna caterva aderat.
Laocoon cucurrit et clamavit: “ō cives miserī, quid est haec insania? vos creditis hostes avectos? creditis donum Graecum sine dolo esse? num Graeci dona sine dolo dant? aut—Achivī in hoc equo celant. aut—haec machina facta est ut muros nostros fraudare, ut casas inspiceret, ut in urbem veniret. aut—error latet. nolī equō credere, Teucrī. quidquid id est, timeo Danaos. timeo Danaōs quī dona ferunt.”
Laocoon sic fatus est et ingentem hastam ferociter in equo contorsit. hasta stetit et sonos magnos fecit. si fata deorum et mens Troianorum non sinistra fuissent Laocoon Argolicas vulneravisset, et Troia nunc staret, et castellum altum Priami quoque staret.
Tier 3
prīmus ibi ante omnēs, magnā comitante catervā, Lāocoōn ardēns dēcurrit ab summā arce, et procul “ō miserī cīvēs, quae tanta īnsania? vos crēditis hostēs āvectōs esse? aut vos putātis ūlla dona carēre dolīs Danaum? estne Ulixēs sīc nōtus? aut Achīvī inclūsī in hōc lignō equo occultantur, aut haec māchina fabricāta est in nostrōs mūros, īnspectūra est domōs ventūraque est dēsuper urbī, aut aliquis error latet; nē crēdite equō, Teucrī. quidquid id est, timeō Danaōs et dōna ferentēs.”
sīc fātus est, Laocoon validīs vīribus ingentem hastam contorsit in latus ferī inque curvam alvum compāgibus. stetit illa hasta tremēns, uterōque recussō cavernae cavae īnsonuere gemitumque dedēre. et, sī fāta deum sī mēns Troianorum nōn laeva fuisset, impulerat ferrō Argolicās latebrās foedāre, Troiaque nunc stāret, Priamīque arx alta manēres.
Tier 4
- prīmus ibi ante omnēs magnā comitante catervā
- Lāocoōn ardēns summā dēcurrit ab arce,
- et procul “ō miserī, quae tanta īnsania, cīvēs?
- crēditis āvectōs hostēs? aut ūlla putātis
- dona carēre dolīs Danaum? sīc nōtus Ulixēs?
- aut hōc inclūsī lignō occultantur Achīvī,
- aut haec in nostrōs fabricāta est māchina mūros,
- īnspectūra domōs ventūraque dēsuper urbī,
- aut aliquis latet error; equō nē crēdite, Teucrī.
- quidquid id est, timeō Danaōs et dōna ferentēs.”
- sīc fātus validīs ingentem vīribus hastam
- in latus inque ferī curvam compāgibus alvum
- contorsit. stetit illa tremēns, uterōque recussō
- īnsonuere cavae gemitumque dedēre cavernae.
- et, sī fāta deum sī mēns nōn laeva fuisset,
- impulerat ferrō Argolicās foedāre latebrās,
- Troiaque nunc stāret, Priamīque arx alta manēres.